Kanunen kabul edilmeyen giderler nelerdir?
Şirket olarak hangi harcamalarını mali açıdan, yani kurumlar vergisi açısından gider olarak kabul ettirebilirsin? Yaptığın harcamalar hangi kıstaslara göre gider sayılabilir? Cevabı bu yazıda!
Vergi Usul Kanunu, şirket harcamalarından hangilerinin gider olarak gösterilebileceğini, hangilerinin gösterilemeyeceğini belirtir. Etkin bir gelir-gider yönetimi için, ticari kazancın tespit edilmesi gerekir. Ticari kazancın tespit edilebilmesi için de hangi giderlerin kazançtan indirilebileceğini bilmek lazımdır. Vergi Kanunu’nu şu linkten inceleyebilirsin.
Hangi giderlerin kazancından indirebileceği sahip olduğun işletmenin türüne, faaliyet alanına ve hacmine göre değişir. Tüm giderleri ayrı ayrı listelemek mümkün olmasa da kanunun gider kabul ettiği ve etmediği harcamaları kategorisel olarak inceleyebiliriz. Aşağıdaki başlıklara bakarak sen de hangi harcamalarını gider olarak gösterebileceğini görebilir, böylece ticari kazancını kolayca tespit edebilirsin.
Gelir vergisi mükellefleri için gider olarak kabul edilen harcamalar:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) değerlemeye ilişkin hükümleri ile Gelir Vergisi Kanunu’nun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40’ıncı ve “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41’inci maddesinde yer alan hükümlerine göre gelir vergisi mükellefleri için kabul edilen harcamalar şunlardır:
- Yemek harcamaları: Şirket toplantıları, müşteri yemekleri ve benzeri etkinlikler için yapılan yeme içme harcamalarını kapsar.
- Seyahat harcamaları: Herhangi bir ulaşım aracıyla işletme için yapılan tüm seyahatler bu harcamaya dahildir. Bu seyahatler, şirket için yapılan toplantı, görüşme ve benzeri aktiviteler için geçerlidir.
- Ulaşım harcamaları: Ulaşım harcamaları seyahat harcamalarından farklıdır. Ulaşım harcamaları, şirket için harcanan yakıt, sigorta, kira, tamir vb. giderleri kapsar. İşletmeye dahil olmayan, işletmenin aktifinde bulunmayan ya da kiralama yoluyla edinilmeyen araçlar bu harcamaya dahil değildir.
- Giyim harcamaları: İşletme için edinilen, personele demirbaş olarak verilen baret, kask, iş tulumu, iş önlüğü, çizme gibi eşyalar ile üniformalar için yapılan harcamalar bu kategoridedir.
- İletişim giderleri: Telefon, internet, ADSL ve benzeri giderlerdir. Cihazlar ya işletmenin aktifinde bulunmalı ya da kiralanmış olmalıdır.
- Ar-Ge giderleri: Ar-Ge alanındaki mükelleflerin gerçekleştirdiği yeni teknoloji ve bilgi araştırmalarına yönelik harcamalarının yüzde 40’ı “Ar-Ge İndirimi” olarak hesaplanır. İşletme bu vergi indiriminden yararlanabilir.
- BES katkı payları: Bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payı harcamalarını kapsar. İşverenlerin maaşlı çalışanları için BES’e ödediği katkı payları kazançtan gider olarak indirebilir.
- Amortismanlar: VUK’a göre ayrılan amortismanlar kazançtan gider olarak indirilebilir. İşletmenin bir yıldan fazla süreyle kullandığı ya da kullanacağı, yıpranma ve aşınma gibi sebeplerle değeri düşebilecek gayrimenkullerle birlikte gayrimenkul gibi değerlenen ekonomik değerlerin bir yıl içinde uğradığı değer kayıpları maliyet tutarlarına eklenebilir ya da o yılın giderlerine yazılabilir.
- Sendika aidatları: İşveren sendikalarına ödenen aidatları kapsar. İşverenlerin Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödediği aidatlar, Gelir Vergisi Kanunu’nun 40/8’inci maddesine göre ticari kazanç tespitinde hasılattan gider olarak indirilebilir. Bu kural bir şarta bağlanmıştır; ödenen bir aylık aidat işçilere ödenen net ücretin bir günlük toplamını aşamaz. Bu tutarı aşan kısım gider olarak gösterilemez.
Gelir vergisi mükellefleri için kabul edilmeyen gider olarak kabul edilen harcamalar:
Yukarıdaki tüm kategoriler için; arkadaş, aile ve bireysel ihtiyaçlar için harcamalar ile şirketin gelirini artırıcı fonksiyonu olmayan giderler VUK’a göre kabul edilmeyen giderlerdir. Bunlara ek olarak Gelir Vergisi Kanunu’nun indirilemeyecek giderler olarak belirlediği kalemler vardır. Bu kalemler şunlardır:
- VUK’a göre belgelendirilmeyen giderler (yukarıda sayılanlar)
- Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler
- Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler
- Sermaye şirketlerince dağıtılan örtülü kazançlar
- İhtiyat akçeleri
- Dar mükellef kurumlara özgü indirilemeyecek giderler
- Menkul kıymet pazarlama komisyonları
- Gecikme faizleri
- Alkollü içki ve tütün reklam giderleri
- Kurumlar vergisi ile her türlü para cezaları
Gelir vergisi hakkında bilmen gerekenler
Kurumlar vergisi mükellefleri için kabul edilen gider olarak kabul edilen harcamalar:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) değerlemeye ilişkin hükümlerini ve Gelir Vergisi Kanunu’nun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40’ıncı ve “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41’inci maddesinde yer alan hükümlerine ve ek olarak Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Diğer İndirimler” başlıklı 10’uncu maddesi ile “Kabul Edilmeyen İndirimler” başlıklı 11’inci maddesi hükümlerine göre; kurumlar vergisi mükellefleri için kabul edilen harcamalar şunlardır:
- Yemek harcamaları: Şirket toplantısı, müşteri ağırlama gibi etkinlikler için yapılan yeme içme harcamaları bu kategoriye dahildir.
- Seyahat harcamaları: İşletme için herhangi bir taşıtla yapılmış tüm seyahatler bu harcamaya dahildir. Şirket faaliyetleri kapsamında gerçekleşen toplantı, görüşme ve benzeri aktiviteler için geçerlidir.
- Ulaşım harcamaları: Seyahat harcamalarından farklı olarak, taşıt için harcanan yakıt, sigorta, kira, tamir vb giderler bu kategoriye dahildir. Bu harcamaların işle ilgili olması gerekir. İşletmeye dahil olmayan, işletmenin aktifinde bulunmayan ya da kiralama yoluyla edinilmeyen araçlar bu harcamaya dahil değildir.
- Giyim harcamaları: İşletme için edinilmiş, personele demirbaş olarak verilen baret, kask, iş tulumu, iş önlüğü, çizme gibi eşyalar ile üniformalar bu kategoriye girer.
- İletişim giderleri: Telefon, internet, ADSL ve benzeri giderlerdir. Cihazların işletmeye dahil olması, işletmenin aktifinde bulunması ya da kiralanmış olması gerekir.
Tüm bu harcamaların, şirketin faaliyetiyle orantılı olması gerekir.
Kurumlar vergisi mükellefleri için gider olarak kabul edilmeyen harcamalar:
Yukarıdaki tüm kategoriler için; arkadaş, aile ve bireysel ihtiyaçlar için harcamalar ile şirketin gelirini artırıcı fonksiyonu olmayan giderler VUK’a göre kabul edilmeyen giderlerdir. Bunlara ek olarak Kurumlar Vergisi Kanunu’nun indirilemeyecek giderler olarak belirlediği kalemler vardır. Bunlar:
- Vergi Usül Kanunu’na göre belgelendirilmeyen giderler (yukarıda sayılanlar)
- Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler
- Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler
- Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar
- Yedek akçeler
- Kurumlar vergisi, her türlü para cezası, vergi cezası, gecikme zammı ve faizler
- Menkul kıymetlerin itibari değerinin altında satışından doğan zararlar ve bunlara ilişkin olarak ödenen komisyonlar
- İşletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan deniz ve hava taşıtlarının giderleri ve amortismanları
- Kurumların kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan tazminat giderleri
- Basın yoluyla işlenen fiillerden dolayı ödenen tazminat giderleri
- Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderleri
- Finansman gider kısıtlaması uygulaması
- Kanuni hadleri aşan veya kanunun aradığı şekil şartlarını taşımayan bağış ve yardımlar ile benzer mahiyetteki diğer gider unsurları
Bu yazılar da ilgini çekebilir:
Gelir vergisi hakkında bilmen gerekenler
Kurumlar vergisi hakkında bilmen gerekenler
Gelir ve giderlerini kolayca takip edip enerjini işine büyütmeye ayırmak istiyorsan MikroX’i 15 gün ücretsiz olarak deneyebilirsin.